ARAÇ DEĞER KAYBI TAZMİNATINDA VİDALI PARÇA

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 93. maddesinde, zorunlu mali sorumluluk sigortası genel şartları, teminat tutarları ile tarife ve talimatlarının Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanlıkça tespit edilerek Resmi Gazetede yayımlanacağı düzenlemesine yer verilmiş, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 11. maddesinde de sigorta sözleşmelerinin ana muhtevasının, müsteşarlıkça onaylanan ve sigorta şirketlerince aynı şekilde uygulanacak olan genel şartlara uygun olarak düzenleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu nedenle araç değer kaybı hesaplamaları 14.05.2015 tarihli 29355 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ve 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarına ilişkin Tebliğ ve ekleri uyarınca yapılmaktadır.

Söz konusu tebliğ EK 1./2 de araç değer kaybı taleplerinde teminat dışı kalan haller sıralanmıştır. Yazımızın konusunu oluşturan vidalı parça hususu da bu “Teminat Dışında Kalan Haller “ 2. Bentte yer almaktadır;

“Ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın, vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hasarlar teminat dışıdır”

Genel şartların yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılan tüm araç değer kaybı hesaplamalarında, araçta yapılan onarım, parça ve işçilik dökümleri incelenerek, vidalı parça sınıfına giren parçalar gözardı edilmek suretiyle sonuca varılmaya çalışılmıştır.

Ancak genel şartlarda yer alan bu “ vidalı parça “ kapsamı muallak ve kişiden kişiye değişen bir kavram olmakla birçok hukuki soruna sebep olmaktaydı. Özellikle sigorta şirketleri kendilerine yapılan araç değer kaybı tazminatı başvurularının neredeyse tamamına yakınını “Başvurunuz incelenmiştir. Ancak poliçe genel şartlarında yer alan teminat kapsamına dahil olmamakla başvurunuz reddedilmiştir.” Şeklinde yanıt bulmakta idi.

Bunun üzerine Ankara Barosu Başkanlığı tarafından, diğer taleplerin yanı sıra, bahsi geçen araç değer kaybı tazminatı kapsamında teminat dışında tutulan vidalı parça kavramını içeren tebliğin 2. Bendinin , Yasa ile yapılması gereken işlemlerin tebliğ ile yapılması nedeniyle itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesi’ne başvurulmuş ve anılan maddenin öncelikle yürütmenin durdurulması kararı verilmek suretiyle iptali talep edilmiştir.

Talepleri inceleyen Danıştay 15.Dairesi 2015/5277 E. Sayılı dosyası ile talepler hakkında inceleme yapmış ve 04.10.2016 tarihli yürütmenin durdurulması kararı vermiştir.

Danıştay kararın gerekçesi olarak da ;

“Teminat dışında kalan hallerin 2918 sayılı Kanun’un ilgili maddelerinde ve Tebliğ’in “A.6. Teminat Dışında Kalan Haller” başlıklı maddesinde düzenlenmesine rağmen değer kaybı hesaplaması başlığı altında ek sınırlayıcı düzenlemelerin getirildiği görülmektedir. Kaldı ki 2. bentte yapılan tanımlamaların (vidalı parça, onarım/değişim) açık olmadığı ……….. bu durumun da gerçek zararın ödenmesi ilkesine aykırı olacağı anlaşıldığından dava konusu edilen maddelerde hukuka uyarlık görülmemiştir.” İfadesine yer verilmiştir.

 

Bu karar gereğince karar tarihinden itibaren yapılacak hesaplamalarda, aracın ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın vidalı parçalarında yapılan onarımlar da gözönüne alınacak ve sigorta şirketinden talep olunacaktır. Nitekim Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde açılan davalarda dosyaların gönderildiği bilirkişiler de bu karara atıf yaparak vidalı parçaları da hesaplamalarına dahil etmeye başlamışlardır.

Söz konusu karar gereğince kusuru olmaksızın kazaya karışmış olan ve piyasada aracı ciddi oranda değer kaybına uğrayan, ancak vidalı parçalardaki değişim nedeniyle gerçek değer kaybını talep ve tahsil etme imkanı bulamayan araç sahiplerinin süre gelen bu mağduriyetleri belli ölçüde ortadan kalkmıştır.